Gemeente kiest voor nieuwe aanpak sociale basis

De sociale basis gaat over activiteiten en voorzieningen waaraan inwoners mee kunnen doen of gebruik van kunnen maken. Het gaat over ontmoeten en ondersteunen en over ontplooien en ontspannen. Over burenhulp, het vervoer van leerlingen of ouderen, de sportvereniging, een koffieochtend, vrijwilligerswerk, maatschappelijk werk, inwonersinitiatieven en nog veel meer. Het gaat om zaken die eraan bijdragen dat inwoners kunnen meedoen en samenleven.

Wie?

Gemeente Lingewaard gaat vanaf januari 2026 samenwerken met één organisatie die vrijwel alle producten en diensten van de sociale basis namens de gemeente gaat verzorgen. Hiervoor is de gemeente gestart met een aanbesteding van een nieuwe opdracht voor het welzijnswerk in de hele gemeente. Zo wordt het aanbod van zorg en hulp in de gemeente duidelijker, toegankelijker en tegelijkertijd betaalbaar. We willen dat zorg beschikbaar blijft voor iedereen die dat nodig heeft, nu en in de toekomst.

De naam van de nieuwe organisatie wordt in het voorjaar van 2025 bekend. De nieuwe organisatie krijgt in 2025 de tijd om de nieuwe opzet van de sociale basis voor te bereiden. De nieuwe invulling van de sociale basis start in januari 2026. De gemeente werkt nu nog met drie grote welzijnspartners: Stichting Welzijn Lingewaard (SWL), Rijnstad en MEE. Daarnaast verstrekken we veel kleine, losse subsidies voor deelproducten. Dit gaat dus veranderen. Stichting Welzijn Lingewaard houdt eind 2025 op te bestaan. Begin januari gaat de gemeente verder met één organisatie. 

Wat?

De sociale basis is het netwerk van mensen die elkaar in een gemeenschap steunen. In Lingewaard kan iedereen meedoen, ongeacht je achtergrond of situatie. Het is het fundament van ons zorgsysteem en zorgt ervoor dat mensen elkaar ontmoeten, elkaar helpen en een sociaal netwerk opbouwen. In de sociale basis werken bewoners, vrijwilligers en professionals samen om een breed aanbod van activiteiten en hulp te bieden. Dit aanbod helpt mensen om zelfstandig te blijven, elkaar te ondersteunen en talenten te ontwikkelen.

Het netwerk van mensen in de buurt, de ontmoetingsplekken en de hulp van de gemeente horen allemaal bij de sociale basis. Een sterke sociale basis zorgt ervoor dat mensen elkaar helpen en samen dingen doen.
 

Waarom?

De vraag naar zorg en hulp in Lingewaard is groot. Dit komt door verschillende redenen:

• De sterke vergrijzing: steeds meer mensen hebben hulp nodig.
• Er is een tekort aan zorgmedewerkers.
• De kosten voor zorg en hulp stijgen.
• Er zijn te weinig voorzieningen waar mensen makkelijk terecht kunnen.

Vergrijzing, personeelstekorten en oplopende kosten hebben invloed op zorg en ondersteuning. Als we niets doen, kunnen niet alle inwoners meer de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Het aantal mensen dat hulp vraagt bij de gemeente neemt snel toe. Dit maakt de zorg steeds duurder en er zijn steeds minder mensen die in de zorg werken. Als we doorgaan zoals we nu doen, kan het systeem vastlopen. We moeten de huidige werkwijze echt veranderen om zorg en ondersteuning beschikbaar en betaalbaar te houden. Het huidige aanbod van hulp is verdeeld over verschillende organisaties, wat het moeilijk maakt voor mensen om te weten waar ze terecht kunnen. Door alles onder één organisatie te brengen, wordt het duidelijker voor inwoners waar ze moeten zijn voor hulp.

Sociale teams in alle woonkernen

De gemeente wil hulp en ondersteuning laagdrempeliger maken en dichter bij de inwoners brengen. Daarnaast wil de gemeente het voor inwoners gemakkelijker maken om gebruik te maken van voorzieningen. Inwoners kunnen nu bepaalde voorzieningen alleen maar gebruiken na goedkeuring van de gemeente. In de nieuwe situatie kunnen inwoners veel meer zelf bepalen of zij van een voorziening gebruik willen maken, zonder tussenkomst van de gemeente.  

Ook het vormen van sociale teams in alle woonkernen is onderdeel van de opdracht. Zo is er altijd een logische plek waar inwoners vragen kunnen stellen en/of kunnen deelnemen aan activiteiten. We koppelen deze werkwijze zoveel mogelijk aan plekken waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten, bijvoorbeeld via de nog te ontwikkelen ‘huiskamers’ (ontmoetingsplekken), op school of op plekken waar veel activiteiten samenkomen. Advies en lichte hulp en ondersteuning zijn bij voorkeur in de buurt beschikbaar.

De sociale basis verbeteren 

Hoewel de sociale basis in Lingewaard goed is, kan het nog beter. Er is veel hulp beschikbaar voor zorg, schulden, mentaal welzijn en eenzaamheid. Veel mensen weten alleen niet altijd waar ze deze hulp kunnen vinden. Daarom willen we de sociale basis verbeteren, zodat inwoners sneller en makkelijker hulp kunnen krijgen als dat nodig is.

Vanaf 1 januari 2026 willen we:

• Hulp dichterbij huis
  Inwoners moeten makkelijk toegang krijgen tot hulp en voorzieningen zonder dat ze daarvoor een officiële aanvraag hoeven te doen. Denk aan informatiepunten of hulp bij dagelijkse vragen.
• Meer ontmoetingsmogelijkheden
  We willen in de buurt meer plekken maken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Dit helpt mensen om vriendschappen te sluiten en elkaar beter te leren kennen.
• Advies op logische plekken
  Hulp wordt gegeven op plaatsen waar mensen vaak komen, zoals scholen, buurthuizen of andere ontmoetingsplekken.

Waar?

De nieuwe organisatie en de nieuwe werkwijze gelden vanaf 1 januari 2026 voor de hele gemeente Lingewaard: voor alle inwoners en in alle woonkernen. 

Wat merken inwoners van de verandering? 

Er komt meer sociale samenhang in de kernen. De verandering kan effect hebben op het huidige (hulp)aanbod, de contactpersonen en de voorzieningen. De nieuwe organisatie kan zelf bepalen hoe en waar ze de taken van welzijn uitvoert, maar doet dit binnen de afspraken die de gemeente maakt.

Wanneer?

De gemeente werkt nu aan de voorbereidingen om de sociale basis te versterken. In juli 2024 werd de aanbesteding gepubliceerd. De aanbesteding wordt afgerond in het eerste kwartaal van 2025. De naam van de nieuwe organisatie wordt naar verwachting in april 2025 bekendgemaakt.

Er is dan nog tijd om samen met de nieuwe organisatie alles klaar te maken voor de start op 1 januari 2026. Er komt een overgangsperiode waarin we samen moeten wennen aan de nieuwe manier van werken. De gemeente zorgt ervoor dat inwoners altijd de hulp en de informatie krijgen die ze nodig hebben.

De stappen naar de nieuwe sociale basis:

• Start aanbesteding (zomer 2024).
• Voorbereiding van de nieuwe organisatie (zomer 2024-voorjaar 2025).
• Gunning van de nieuwe organisatie (april 2025).
• Begin van de implementatie (najaar 2024-najaar 2025). 
• Start van de samenwerking (januari 2026).