Onderzoek mogelijke monumenten wederopbouwperiode
Monumenten zijn panden met een bijzondere waarde. Daarom moeten we ze beschermen.
Wat is wederopbouw?
Na de Tweede Wereldoorlog was er in Nederland een grote woningnood. Veel huizen waren beschadigd en de bevolking groeide snel. Tijdens de wederopbouwperiode (1940-1965) werden ongeveer 2,5 miljoen bouwwerken neergezet. Deze periode kenmerkt zich door vernieuwende architectuur met nadruk op licht, lucht en zon, en het gebruik van nieuwe materialen zoals beton, kunststeen en prefab elementen. De wederopbouw houdt niet alleen de herbouw van verwoeste gebouwen in, maar ook nieuwe gebouwtypen zoals bejaardenhuizen, warenhuizen en kerken.
Bedreiging van het wederopbouwerfgoed
Veel gebouwen uit deze periode zijn economisch afgeschreven en verouderd. Hoewel aanpassingen vaak mogelijk zijn, wordt er regelmatig gekozen voor sloop en vervangende nieuwbouw. Dit bedreigt het waardevolle erfgoed van de wederopbouw.
Sint Bavo kerk in Angeren
Herwaardering van wederopbouwarchitectuur
Er is stijgende waardering voor de architectuur en stedenbouw uit de wederopbouwjaren. Veel bouwplannen zijn gebouwd in de geest van de Delftse School. Dat heeft geleid tot eenheid en samenhang in de architectuur. Het Rijk heeft bijna 200 wederopbouwpanden de status van rijksmonument gegeven door hun bijzondere architectuur, bouwtechniek of monumentale kunst.
Wederopbouw in Lingewaard
Lingewaard werd zwaar getroffen tijdens de Tweede Wereldoorlog, vooral in 1944 toen het in de frontlinie lag. Bijna alle kernen moesten opnieuw opgebouwd worden. Dat maakt de wederopbouwperiode belangrijk voor de identiteit van de gemeente. De door bekende architecten ontworpen gebouwen in de stijl van de Delftse School bepalen nog steeds het unieke karakter van de gemeente.
Providentia in Gendt
Inventarisatie en monumentaanwijzing
In 2005 leidde een inventarisatie in Gendt tot de aanwijzing van twee naoorlogse wijken als gemeentelijk monument. Daarna werd een quickscan gedaan voor andere kernen van Lingewaard. Daarbij werden panden gewaardeerd op hun cultuurhistorische waarde. In 2022 startte het Gelders Genootschap met het beschrijven van monumentwaardige panden in Angeren, Doornenburg en Haalderen. Deze beschrijvingen worden besproken in de Commissie Omgevingskwaliteit. Daarna neemt het college van burgemeester en wethouders een besluit over de monumentaanwijzing.
Toekomstige Plannen
De beschrijvingen van wederopbouwpanden in Bemmel en Huissen worden geactualiseerd en volgen hetzelfde traject van monumentaanwijzing als in Angeren, Doornenburg en Haalderen. Met deze aanpak behoudt de gemeente Lingewaard het waardevolle erfgoed van de wederopbouw en versterkt de identiteit van de gemeente.
Meer informatie
Met vragen kunt u terecht bij Joop de Blécourt, beleidsmedewerker team Ruimtelijk Beleid. Hij is bereikbaar per e-mail via j.blecourt@lingewaard.nl en telefonisch via (026) 32 60 111.